ป้ายด้านหน้าพิพิธภัณฑ์ เปิด ศุกร์ เสาร์ อาทิตย์ ๑๐.๓๐ น.ถึง ๑๕.๓๐ น. เชิงสะพานนวรัฐ ฝั่งตะวันออก
วันอาทิตย์ที่ 31 ตุลาคม พ.ศ. 2553
MUSEUM BENJAPON: พระประวัติ พระราชชายา เจ้าดารารัศมี
MUSEUM BENJAPON: พระประวัติ พระราชชายา เจ้าดารารัศมี: " พระราชโทรเลขและพระราชหัตถเลขา รัชชการ ๕ ที่โปรดเกล้า ฯ ถึงพระราชชายา ณ เมื่อเสด็จเชียงใหม่ พ.ศ. ๒๔๕๑ (ร.ศ. ๑๒๗-๑๒๘) ค้นพบพระราชโท..."
พระประวัติ พระราชชายา เจ้าดารารัศมี
พระราชโทรเลขและพระราชหัตถเลขา รัชชการ ๕ ที่โปรดเกล้า ฯ ถึงพระราชชายา ณ เมื่อเสด็จเชียงใหม่ พ.ศ. ๒๔๕๑ (ร.ศ. ๑๒๗-๑๒๘) ค้นพบพระราชโทรเลข ๔๑ ฉะบับ พระราชหัตถเลขา ๑๗ ฉะบัย เลือกเอาบางฉะบับ นี้เป็นข้อความในหนังสือพระประวัติ พระราชชายา เจ้าดารารัศมี เจ้าแก้วนวรัฐ ฯ เรียบเรียง พิมพ์ในงานถวายพระเพลิง ปี พ.ศ.๒๔๗๗
ซึ่งในพระราชหัตถเลขา และพระราชโทรเลข นี้ได้แสดงถึงความห่วงใยที่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวมีต่อพระราชชายาฯ และพระญาติของพระราชชายาอย่างมาก และในพระราชหัตถเลขานี้เองที่บ่งบอกถึงน้ำพระทัยและความสนิทสนมที่ทรงพระราชทานต่อพระราชชายา ฯ ตลอดจนความรัก ความสนิทสนมที่พระราชชายาฯ ทรงมีต่อทุกพระองค์ในราชสำนักแห่งราชจักรีวงศ์ ซึ่งผมจะได้นำความตามในหนังสือมาเสนอกับท่านที่สนใจเป็นตอนๆ ไปดังนี้ครับ
ตอนที่ ๑ หน้าที่ ๒๘ หน้าที่ ๒๙
(สำเนาพระราชหัตถเลขา)
วันที่ ๑๒ กุมภาพันธ์ รัตนโกสินทร ศก ๑๒๗
ดารา
นั่งนึกว่าป่านนี้คงจะไปถึงที่พักแล้ว เพราะบ่าย ๕ โมงตรงได้
นึกจะส่งของไปทำบุญ แต่รุงรังนักก็จะพาไปลำบาก จะสั่งก็เผอิญมี
การชุนลมุน บัดนี้ได้ ให้กรมสมมติ ฯ จัดไตรแพร ๙ ไตรส่ง
ขึ้นมา ขอให้บังสกุลพระเจ้ากาวิโลรสสุริยวงษ์ ๓ ไตร พระเจ้า
อินทวิชยานนท์ ๓ ไตร เจ้าทิพเกษร ๓ ไตร ขอให้นิมนต์พระราชา
คณะ พระครู และครูบาที่เป็นผู้ใหญ่ชักผ้าไตรนี้ อุทิศให้ท่านทั้ง ๓
ผู้ได้ มีความรักใคร่คุ้นเคยกันมา
การที่จะไปครั้งนี้เป็นระยะทางไกลให้เป็นห่วง ด้วยเป็นเวลาต่อ
ระดูกำลังจะเปลี่ยนใหม่ ถ้าเจ็บไข้ขอให้เร่งรักษาก่อน อย่าทอดทิ้ง
ไว้มากแล้วจึงรักษา กันเสียก่อนดีกว่ารักษาเมื่อเป็นมากแล้ว
ขออำนวยพรซ้ำอีกให้เป็นสุขสะบายอย่าเจ็บไข้ ขอฝากความ
คิดถึงและความอาลัยที่กำลังผูกอยู่ในใจเวลานี้มาด้วย ถ้าจะมีความ
ปราถนาอันใด ฤาไปดีประการใค ขอให้บอกข่าวมาให้ทราบตาม
ที่จะบอกได้ด้วย.
(พระบรมนามาภิธัย) จุฬาลงกรณ์ ป.ร.
(สำเนาพระราชหัตถเลขา)
วนที่ ๑๓ กุทภาพันธ์ รัตนโกสินทรศก ๑๒๗
ดารา
ด้วยความคิดถึง มีช่องที่ยังจะถึงกันได้ง่าย จึงหาเหตุว่าจะทำ
อะไรดี นึกได้ว่าหีบหนังจรเข้ ซื้อมาเมื่อไปยุโรปคราวนี้ ซึ่งลืมเสีย
แล้วนั้นมีอยู่ เรียกมาดูเห็นงามดี น่าจะใช้ใส่ผ้าตั้งไปในเรือปิกนิค
ได้ แต่มันเป็นหรั่ง ๆ อยู่หน่อย จะแก้ไขใช้ได้ฤาไม่ก็ตาม เป็น
ของเขานับถือกันว่าดีมีราคาและงามมาก จึงให้เอาตามขึ้นมาให้
ค่ำวันนี้ได้เอาแผนที่มากะที่จะทำเรือน เห็นว่าจะขยายได้มาก
ยกนางวาด และนางเหม มาอยู่เสียที่เรือนทำใหม่ในเกาะ เอาสาม
บ้านนั้นรวมเป็นบ้านเดียว เรือนจะทำให้ใหญ่กินที่สวนเดิมและสวน
นางวาดหมด ส่วนนางเหมจะรอไว้ทำเป็นสวนผะสมกับที่เดิมได้
สวนใหญ่ขึ้นมาก เห็นจะเป็นอันสบายพอเพียงได้ ตัวอย่างจะให้ฝรั่ง
คิด แต่พระยาวรพงศ์ ฯ ได้รับแข็งแรงมากว่าจะทำให้แล้วทัน.
(พระบรมนามาภิธัย) จุฬาลงกรณ์ ป.ร.
จากสำเนาพระราชหัตถเลขา ทั้ง ๒ ฉบับ แสดงถึงความผูกพันธ์ และความใกล้ชิดห่วงใยอย่างมากกับพระราชชายา ฯ และยังทรงพระราชทานสิ่งของ ให้ พระราชชายา ฯ และทรงทราบถึงความเป็นนักอนุรักษ์ของพระราชชายา ฯ แสดงออกมาในตอนนี้ เกี่ยวกับเรื่องหีบที่ทรงซื้อมาแต่ยุโรป แต่พระราชชายยา ฯ ทรงใช้ของใช้ที่เป็นแบบล้านนาเสมอ จึงทรงแน่ะนำให้แก้ไขใช้ถ้าโปรด แม้แต่เรื่องทำสวนที่พระราชชายา ฯ ทรงโปรด เมื่อพระราชทานตำนักใหม่ ก็ตรัสถึงสวนนีด้วย และการรวมเนื้อที่ให้กว้างขึ้นพอที่จะปลุกไม้ดอก ไม้ผล ที่พระราชชายา ฯ ทรงโปรด. เป็นต้น
ซึ่งในพระราชหัตถเลขา และพระราชโทรเลข นี้ได้แสดงถึงความห่วงใยที่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวมีต่อพระราชชายาฯ และพระญาติของพระราชชายาอย่างมาก และในพระราชหัตถเลขานี้เองที่บ่งบอกถึงน้ำพระทัยและความสนิทสนมที่ทรงพระราชทานต่อพระราชชายา ฯ ตลอดจนความรัก ความสนิทสนมที่พระราชชายาฯ ทรงมีต่อทุกพระองค์ในราชสำนักแห่งราชจักรีวงศ์ ซึ่งผมจะได้นำความตามในหนังสือมาเสนอกับท่านที่สนใจเป็นตอนๆ ไปดังนี้ครับ
ตอนที่ ๑ หน้าที่ ๒๘ หน้าที่ ๒๙
(สำเนาพระราชหัตถเลขา)
วันที่ ๑๒ กุมภาพันธ์ รัตนโกสินทร ศก ๑๒๗
ดารา
นั่งนึกว่าป่านนี้คงจะไปถึงที่พักแล้ว เพราะบ่าย ๕ โมงตรงได้
นึกจะส่งของไปทำบุญ แต่รุงรังนักก็จะพาไปลำบาก จะสั่งก็เผอิญมี
การชุนลมุน บัดนี้ได้ ให้กรมสมมติ ฯ จัดไตรแพร ๙ ไตรส่ง
ขึ้นมา ขอให้บังสกุลพระเจ้ากาวิโลรสสุริยวงษ์ ๓ ไตร พระเจ้า
อินทวิชยานนท์ ๓ ไตร เจ้าทิพเกษร ๓ ไตร ขอให้นิมนต์พระราชา
คณะ พระครู และครูบาที่เป็นผู้ใหญ่ชักผ้าไตรนี้ อุทิศให้ท่านทั้ง ๓
ผู้ได้ มีความรักใคร่คุ้นเคยกันมา
การที่จะไปครั้งนี้เป็นระยะทางไกลให้เป็นห่วง ด้วยเป็นเวลาต่อ
ระดูกำลังจะเปลี่ยนใหม่ ถ้าเจ็บไข้ขอให้เร่งรักษาก่อน อย่าทอดทิ้ง
ไว้มากแล้วจึงรักษา กันเสียก่อนดีกว่ารักษาเมื่อเป็นมากแล้ว
ขออำนวยพรซ้ำอีกให้เป็นสุขสะบายอย่าเจ็บไข้ ขอฝากความ
คิดถึงและความอาลัยที่กำลังผูกอยู่ในใจเวลานี้มาด้วย ถ้าจะมีความ
ปราถนาอันใด ฤาไปดีประการใค ขอให้บอกข่าวมาให้ทราบตาม
ที่จะบอกได้ด้วย.
(พระบรมนามาภิธัย) จุฬาลงกรณ์ ป.ร.
(สำเนาพระราชหัตถเลขา)
วนที่ ๑๓ กุทภาพันธ์ รัตนโกสินทรศก ๑๒๗
ดารา
ด้วยความคิดถึง มีช่องที่ยังจะถึงกันได้ง่าย จึงหาเหตุว่าจะทำ
อะไรดี นึกได้ว่าหีบหนังจรเข้ ซื้อมาเมื่อไปยุโรปคราวนี้ ซึ่งลืมเสีย
แล้วนั้นมีอยู่ เรียกมาดูเห็นงามดี น่าจะใช้ใส่ผ้าตั้งไปในเรือปิกนิค
ได้ แต่มันเป็นหรั่ง ๆ อยู่หน่อย จะแก้ไขใช้ได้ฤาไม่ก็ตาม เป็น
ของเขานับถือกันว่าดีมีราคาและงามมาก จึงให้เอาตามขึ้นมาให้
ค่ำวันนี้ได้เอาแผนที่มากะที่จะทำเรือน เห็นว่าจะขยายได้มาก
ยกนางวาด และนางเหม มาอยู่เสียที่เรือนทำใหม่ในเกาะ เอาสาม
บ้านนั้นรวมเป็นบ้านเดียว เรือนจะทำให้ใหญ่กินที่สวนเดิมและสวน
นางวาดหมด ส่วนนางเหมจะรอไว้ทำเป็นสวนผะสมกับที่เดิมได้
สวนใหญ่ขึ้นมาก เห็นจะเป็นอันสบายพอเพียงได้ ตัวอย่างจะให้ฝรั่ง
คิด แต่พระยาวรพงศ์ ฯ ได้รับแข็งแรงมากว่าจะทำให้แล้วทัน.
(พระบรมนามาภิธัย) จุฬาลงกรณ์ ป.ร.
จากสำเนาพระราชหัตถเลขา ทั้ง ๒ ฉบับ แสดงถึงความผูกพันธ์ และความใกล้ชิดห่วงใยอย่างมากกับพระราชชายา ฯ และยังทรงพระราชทานสิ่งของ ให้ พระราชชายา ฯ และทรงทราบถึงความเป็นนักอนุรักษ์ของพระราชชายา ฯ แสดงออกมาในตอนนี้ เกี่ยวกับเรื่องหีบที่ทรงซื้อมาแต่ยุโรป แต่พระราชชายยา ฯ ทรงใช้ของใช้ที่เป็นแบบล้านนาเสมอ จึงทรงแน่ะนำให้แก้ไขใช้ถ้าโปรด แม้แต่เรื่องทำสวนที่พระราชชายา ฯ ทรงโปรด เมื่อพระราชทานตำนักใหม่ ก็ตรัสถึงสวนนีด้วย และการรวมเนื้อที่ให้กว้างขึ้นพอที่จะปลุกไม้ดอก ไม้ผล ที่พระราชชายา ฯ ทรงโปรด. เป็นต้น
สมัครสมาชิก:
บทความ (Atom)