ในวันนี้คงเปนสำเนาพระราชโทรเลข และพระราชหัตถเลขาฉบับสุดท้ายของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวที่ เจ้าแก้วนวรัฐ ฯ ผู้คองนครเชียงใหม่ได้ทรงอัญเชิญมาไว้ในหนังสือพระราชประวัติ พระราชชายา เจ้าดารารัศมี พิมพ์ในงานถวายพระเพลิง ปี จอ พ.ศ. ๒๔๗๗ และมีด้วยพระราชหัตถเลขารัชชกาลที่ ๗ ที่มีถึงพระราชชายา ฯ อีก หนึ่งฉบับ ดังนี้
หน้าที่ ๕๔ ถึงหน้าที่ ๕๕
(สำเนาพระราชโทรเลข)
ที่ ๑๒ จากปากน้ำโพ
วันที่ ๗ พฤศจิกายน ร.ศ. ๑๒๘
เจ้าดารารัศมี เชียงใหม่
ได้รับโทรเลขแล้ว เสียดายที่มีเหตุขัดข้อง ไม่มีวันก่อนขึ้น
เรือนที่จะได้ตกแต่งห้อง จะล่องได้เมื่อใดขอให้โทรเลขให้ทราบ
มีความยินดีที่ครูบาให้พระพุทธรูป อยากทราบว่าหน้าตักหรือขนาด
ฐาน กว้างเท่าใด จะได้จัดที่ตั้งไว้รับที่เรือน พระนี้เป็นศิริสำหรับตัว
จะมาทางเรือหรือทางบก ขอให้พามาถึงพร้อมกับตัว จะได้ทันแต่ง
ในการขึ้นเรือน จะได้บอกแม่เล็กให้ตระเตรียมในการที่จะเลี้ยงดู
ฝนกรุงเทพ ณ เวลานี้ชุกนัก น่ากลัวน้ำจะมากอย่างปีกลาย แต่อย่า
วิตก ที่เรือนน้ำไม่ท่วม.
(พระบรมนามาภิธัย) สยามมินทร์
แม่เล็ก คือสมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาท ส่วนครูบานั้นจะลองสืบค้นดูว่าเปนท่านใดหรือท่านใดที่ทราบแจ้งให้ผมด้วยครับ ต่อไปก็เป็นพระราชหัตถเลขาพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวรัชการที่ ๗ ที่ทรงพระราชทานมายังพระราชชายา ดังนี้
พระราชหัตถเลขารัชชกาลที่ ๗
วันที่ ๔ กุมภาพันธ์ พุทธศักราช ๒๔๖๙
ถึง พระราชยายา เจ้าดารารัศมี
ด้วยเจ้าบุญวาทวงศ์มานิต ฯ เจ้านครลำปางถึงพิลาลัยช้านาน
ยังหาได้ปลงศพไม่ ด้วยลูกหลานผู้ที่จะเป็นผู้มีกำลังพอจะเป็นหัวหน้า
จัการศพไม่มีตัว แลทรัพย์สมบัติของเจ้านครลำปางก็สาปสูญ
ไปเสีย ในเรื่องจัดการมรดกไม่ดีเป็นอันมาก จึงเป็นเหตุให้ศพ
ตกค้างอยู่หลายปีจนป่านนี้ ฉันรู้ สึกสงสารและรำคาญใจ ด้วย
เจ้าบุญวาทวงศ์มานิตเป็นเจ้านายผู้ใหญ่ในมณฑลพายัพ และมี
ความชอบความดีมาแต่ก่อน หาควรจะให้ศพต้องทิ้งค้างต่อไปไม่
จึงขอตั้งกรรการเจ้านายผู้ใหญ่ในมณฑลพายัพ ซึ่งเป็นญาติวงศ์กับ
เจ้านครลำปาง คือ ให้พระราชชายา เจ้าดารารัศมี เป็นสถานายิกา
พร้อมด้วยเจ้าแก้วนวรัฐ ฯ เจ้านครเชียงใหม่ เจ้าจักร์คำขจรศักดิ์
เจ้านครลำพูน เจ้าราชวงศ์ เมืองนครลำปาง ทั้ง ๔ นี้เป็นกรรมการ
ถือรับสั่งจัดการปลงศพเจ้าบุญวาทวงศ์มานิต ฯ เจ้านครลำปาง ถ้า
และจะขอให้รัฐบาลช่วยเหลือประการใด ก็ให้กรรมการแจ้งแก่
สมุหเทศาภิบาลให้ทราบ สุดแต่ให้จัดการสำเร็จได้ดังประสงค์.
(พระบรมนามาภิธัย) ประชาธิปก ป.ร.
ครับในพระราชหัตถเลขาฉบับนี้ รัชกาลที่ ๗ ก็ยังทรงห่วงใยพระญาติฝ่ายเหนือโดยตลอดมา
วันนี้ได้ ก็เป็นหน้าสุดท้ายใน พระประวัติพระราชชายา เจ้าดารารัศมี ที่เจ้าแก้วนวรัฐ ฯ เจ้าผู้ครองนครเชียงใหม่ เรียบเรียง พิมพ์ในงานถวานพระเพลิง ปีจอ พ.ศ. ๒๔๗๗ แล้ว ถ้าหากท่านได้ตามอ่านตั้งแต่หน้าที่ ๑ ถึง หน้าที่ ๕๕ ก็จะได้ทราบพระประวัติ พระราชกิจ และในช่วงกลาง จะได้ทราบถึงความผูกพันธ์ที่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู้หัวพระราชทานต่อพระราชชายาอย่างมากมายอันด้วยความที่พระราชชายาทรงมีพระปรีชาสามารถในหลายด้าน และทรงมีพระอัธยาศัย พระจริยาวัตรอันงดงาม หนักแน่น และทรงมีวิริยะในราชกิจต่าง ๆ และที่ทรงความสามารถทางด้านการแสดง พระนิพนธ์ และทรงเป็นที่รักเคาพรของพระบรมวงศสานุวงศ์ในพระบรมราชจักรีวงศ์ และเมื่อทรงเสด็จกลับมาประทับยังนครเชียงใหม่ ยังทรงพระราชกิจอย่างต่อเนื่อสร้างคุณูปารต่อชาวล้านนาและยังเป็นสายสัมพันธ์เชื่อต่อระหว่างราชจักรีวงศ์ และราชวงศ์ ณ เชียงใหม่ ตลอดมา และเนื่องในวันที่ ๙ ธันวาคม นี้จะครบรอบวันสิ้นพระชนม์ จึงเป็นโอกาสที่จะได้รำลึกถึงพระองค์ท่าน จึงขอเชิญชวนให้ทุกท่านได้ไปกราบระลึกถึงพระองค์ท่านยังอนุเสาวรีย์ พระตำหนักดาราภิรมณ์ อำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่ ซึ่งจะมีการจัดพิธีสักการะเป็นประจำทุก ปี โดยพร้อมเพรียงกัน ขอบคุณครับ.
ป้ายด้านหน้าพิพิธภัณฑ์ เปิด ศุกร์ เสาร์ อาทิตย์ ๑๐.๓๐ น.ถึง ๑๕.๓๐ น. เชิงสะพานนวรัฐ ฝั่งตะวันออก
วันเสาร์ที่ 20 พฤศจิกายน พ.ศ. 2553
พระประวัติ พระราชชายา เจ้าดารารัศมี
สมัครสมาชิก:
ส่งความคิดเห็น (Atom)
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น